AEX

Definitie

Graadmeter voor de Nederlandse beurs. De 25 grootste beursfondsen maken deel uit van deze index.


De belangrijkste 25 aandelen zijn opgenomen in de AEX-index. De AEX-index weerspiegelt de prestaties van de grootste Nederlandse beursgenoteerde fondsen. In deze index worden de 25 fondsen opgenomen die het kalenderjaar daarvoor de grootste beursomzet hebben gerealiseerd.


Niet ieder fonds weegt even zwaar mee. De weging is afhankelijk van de marktwaarde van een bedrijf. Die wordt berekend door het aantal aandelen te vermenigdvuldigen met de koers.


Een bedrijf kan nooit een weging hebben van meer dan 10 procent. Een onderneming met een hoge weging heeft meer invloed op de stand van de AEX dan een bedrijf met een lage weging.


 


AEX-index in vogelvlucht

De AEX-index is Neerland's meeste populaire graadmeter voor aandelen. Deze beursindex is het vlaggenschip van Euronext Amsterdam. Euronext Amsterdam zit logischerwijs in Amsterdam (in het Damrak op Beursplein 5 naast de beurs van Berlage). De AEX-index omvat grootste bedrijven die op Euronext Amsterdam een beursnotering hebben. Dit kunnen dus wel Nederlandse als niet-Nederlandse aandelen zijn. Vroeger waren het alleen maar Nederlandse bedrijven is het tegenwoordig meer een combinatie. 45,38 punten was de eerste stand van de AEX-index op 4 maart 1983 (dit was toendertijd 100 punten). De AEX-index bevat de 25 grootste aandelen van Euronext Amsterdam. De groep hier onder bestaat uit de Midkapaandelen en hier onder zitten weer de smallcaps in de ASCX-index en de lokale markt.

AEX-index van destijds

De AEX-index ging op 4 maart 1983 van start. Destijds nog EOE-index genoemd (naar de European Options Exchange). Stan Westerterp was oorspronkelijke grondlegger van deze index. Westerterp was destijds de baas van de optiebeurs. De optiebeurs was toen nog gevestigd in de Beurs van Berlage tegenover het Centraal Station Amsterdam. Het gebouw ernaast is het Damrak en hier huist de Nederlandse beurs al jaren in, nu onder de naam Euronext Amsterdam. De voorloper van de AEX-index was de CBS herbeleggingsindex, deze werd tweemaal per dag berekend. Doordat de AEX-index zijn intrede maakte kon er doorlopend in gehandeld worden en ook met aandelenopties dus. In het eerste jaar (1983) won de AEX-index maar liefst 61 procent. Omdat dit geen compleet boekjaar was is het jaar 1983 dus niet in de boeken als een volledig handelsjaar. In Europa was de AEX-index de voorloper van een continu berekende aandelenindex. De Britse FTSE100, de Franse CAC40 en de Duitse DAX volgden in de jaren erna. In Europa geldt de AEX-index dus wel als één van de oudsten maar in de VS zijn er veel oudere indices. Zo bestaat de S&P 500 sinds 1957 en de Dow Jones index zelfs al sinds 1896. Bekende namen die vroeger onderdeel van de AEX-index waren zijn onder andere Numico, Tele Atlas, Amro, Hagemeyer, Vedior, Hoogovens, Gucci en Gist-Brocades.

Eerdere berekening AEX

Voorheen werden de aandelen van de AEX-index nog gelijk gewogen om de AEX-index te berekenen. Een kleiner bedrijf zoals Tele Atlas had dan evenveel invloed als het veel grotere bedrijf Wolters Kluwer. Dit is niet heel representatief en mede daarom wordt de AEX-index nu gewogen op basis van de marktkapitalisaties waarbij de grootste aandelen zoals ASML, Wolters Kluwer en Philips het zwaarste wegen.

Huidige AEX-componenten

Momenteel bestaat de AEX-index uit deze aandelen:

  • Aalberts
  • ABN AMRO
  • Adyen
  • Aegon
  • Ahold Delhaize
  • Akzo Nobel
  • ArcelorMittal
  • ASML
  • ASR Nederland
  • DSM
  • Galapagos
  • Heineken
  • IMCD
  • ING
  • KPN
  • NN Group
  • Philips Koninklijke
  • RANDSTAD NV
  • RELX
  • Royal Dutch Shell
  • Unibail-Rodamco Westfield
  • Unilever
  • Vopak
  • Wolters Kluwer

    Geen dividend in de AEX-index

    De belangrijkste component van het beleggen in aandelen is vrijwel zeker het dividend. Wanneer we op de langere termijn kijken is het dividend de grootste component van het totale rendement. De AEX-index houdt echter geen rekening met de ontvangen dividenden. Het is dus geen herbeleggingsindex zoals bijvoorbeeld de Duitse DAX-index die de ontvangen dividenden wel meeneemt. Het niet meenemen van de ontvangen dividenden geeft dus een vertekend beeld. Om de rendementen van de grote Nederlandse aandelen te weten kunt u dus beter naar herbeleggingsindex kijken.

    Koersontwikkeling

    AexkoersDe AEX-index die dus op 45,38 punten startte in 1983 stond begin 2019 op circa 570 punten. Van 1983 tot de 'dotcom-crash' 2001 steeg de AEX-index gestaag. Het dieptepunt van 255 punten in maart 2003 was achteraf gezien een erg goed instapmoment. In 2008 zakte de AEX-index weer in elkaar en sinds 2009 kabbelt de index weer omhoog.

    Grootste verliezen AEX op een handelsdag:

    1. 19 oktober 1987 (-12,00%; "Zwarte Maandag")
    2. 26 oktober 1987 (-9,27%)
    3. 24 augustus 2015 (-9,26%)
    4. 6 oktober 2008 (-9,14%, kredietcrisis)
    5. 29 september 2008 (-8,75%)
    6. 10 oktober 2008 (-8,48%)
    7. 24 juni 2016 (-8%)
    8. 8 oktober 2008 (-7,68%)
    9. 15 oktober 2008 (-7,56%)
    10. 14 september 2001 (-7,25%, Aanslagen 11 september)

    Grootste winsten AEX op een handelsdag:

    1. 11 november 1987 (11,83%)
    2. 13 oktober 2008 (10,55%)
    3. 24 november 2008 (10,29%)
    4. 13 maart 2003 (9,98%)
    5. 21 oktober 1987 (9,21%)
    6. 29 oktober 2008 (9,09%)
    7. 12 november 1987 (8,7%)
    8. 19 september 2008 (8,58%)
    9. 8 december 2008 (8,14%)
    10. 15 oktober 2002 (7,74%)

    Grootste verliesmaanden

    1. oktober 1987 (-27,53%)
    2. september 2002 (-20,25%)
    3. september 2008 (-19,71%)
    4. oktober 2008 (-19,23%)
    5. november 1987 (-17,79%)
    6. juli 2002 (-17,30%)
    7. januari 2008 (-14,43%)
    8. september 1998 (-14,03%)
    9. september 2001 (-13,32%)
    10. augustus 1990 (-12,68%)

    Grootste winstmaanden

    1. maart 1983 (17,52%)
    2. januari 1984 (17,28%)
    3. oktober 2002 (15,68%)
    4. juli 1997 (14,14%; de campinghausse)
    5. april 2003 (13,72%)
    6. februari 1998 (11,88%)
    7. juni 1983 (11,83%)
    8. juni 1988 (11,77%)
    9. december 1999 (11,51%)
    10. augustus 1984 (11,30%)

    Verschil met herbeleggingsindex

    Het grote verschil van de AEX-index met de herbeleggingsindex zit hem dus in het feit dat dividenden bij de herbeleggingsindex wel worden meegenomen. De AEX-index is dus een echte ‘koersindex’.

    Marktkapitalisatie AEX-index

    De marktkapitalisatie op de beurs: de koers van het aandeel vermenigvuldigd met het aantal uitstaande aandelen. Deze index wordt in maart en september hergewogen. De AEX-index wordt dus berekend op basis van de totale marktwaarde van alle AEX-index aandelen bij elkaar. Dit getal wordt gedeeld door de deler (divisor genoemd). Hierdoor worden de waarden aangesloten op de laatste slotkoersen voorafgaande aan een wijziging van de index. Van de totale som van de marktkapitalisatie wordt alleen het gedeelte meegenomen dat daadwerkelijk op de markt verhandelbaar is (de free float genoemd).

    Zie ook

    AMX