Marktonzekerheid neemt toe door oplopende geopolitieke spanningen

De invoering van handelstarieven door de VS heeft een nieuwe golf van volatiliteit op de markten veroorzaakt. De rente en geopolitieke onzekerheid nemen toe, terwijl Europa de defensie-uitgaven verhoogt. Deze achtergrond suggereert om de allocatie aan duurdere activa te verlagen en de blootstelling aan vastrentende waarden te verhogen, met name short duration, zegt Chris Iggo, AXA IM CIO, Core Investments.

De marktprestaties zijn de afgelopen weken op de proef gesteld. De meer gunstige macro-economische achtergrond die beleggers voor ogen hadden bij het ingaan van 2025 is aantoonbaar aan diggelen geslagen. De uitdagingen van de Amerikaanse regering aan de wereldwijde handels- en veiligheidsorde kunnen de handel, kapitaalstromen, consumptie, investeringsuitgaven en het overheidsbeleid verstoren.

Aan het begin van het nieuwe jaar werd algemeen aangenomen dat de wereldeconomie zou blijven groeien - vooral dankzij de sterke groei in de VS, maar ook met enige verbetering in Europa en China. Ook werd verwacht dat de inflatie iets boven de doelstellingen van de centrale banken zou blijven en over het algemeen lager zou uitvallen omdat beleidsmakers de rente dicht bij het neutrale niveau hielden. Bovendien werd verwacht dat de bezorgdheid van obligatiebeleggers over de overheidsschulden regeringen een zekere discipline zou opleggen met betrekking tot het begrotingsbeleid, wat op zijn beurt de noodzaak voor een beslissende stijging van de langetermijnrente zou beperken. Op de aandelenmarkten zouden de winsten de aandelenmarkten en de stabiele kredietverlening ondersteunen, en de rentetarieven zouden de inkomensrendementen van beleggers ondersteunen.

Toenemende onzekerheid

We kunnen echter niet langer rekenen op deze veronderstellingen, gezien de onzekerheid die is ontstaan door de snel veranderende geopolitieke gebeurtenissen. Beleggers hebben nu te maken met onduidelijkheid over economische groei, inflatie, rentetarieven en langlopende financieringskosten - om nog maar te zwijgen van het politieke risico.

Veronderstellingen over bedrijfsinkomsten, winstgevendheid en kasstromen hebben een flinke klap gekregen. Als alles gelijk blijft, zou dit tot uiting moeten komen in hogere risicopremies op bedrijfsactiva nu bedrijven mogelijk moeilijke marktomstandigheden het hoofd moeten bieden. De tarieven zijn een duidelijke bedreiging voor de inkomsten; de onzekerheid bij de consument is een andere. Berichten in de media wijzen ook op een afname van potentiële fusie- en overnameactiviteiten. Recente economische cijfers waren minder overtuigend en het risico bestaat dat de gegevens de komende maanden zullen wijzen op aanhoudende onzekerheid bij consumenten en bedrijven.

Dit alles zou kunnen leiden tot lagere koers-winstveelvouden voor aandelen en grotere credit spreads op bedrijfsobligaties. De Amerikaanse markt loopt het meeste risico omdat deze waarderingscijfers daar extremer zijn dan in andere markten.

De gamechanger voor de vastrentende markten en de rentevooruitzichten is de noodzaak voor Europese landen om hun defensie-uitgaven te verhogen in het kielzog van de dreigementen van de VS om een deel van hun overzeese uitgaven voor veiligheid terug te trekken, inclusief een feitelijke of feitelijke terugtrekking van de VS uit de NAVO. Oekraïne staat centraal en Europese leiders hebben beloofd Oekraïne te verdedigen tegen verdere Russische agressie als de VS geen veiligheidsgaranties blijft bieden.

Veiligheidsmaatregelen

Maar zelfs met een akkoord met de VS kan Europa niet langer uitgaan van onvoorwaardelijke Amerikaanse veiligheidssteun. Daarom zullen toezeggingen om de defensie-uitgaven als percentage van het BBP te verhogen noodzakelijkerwijs leiden tot meer permanente verhogingen. Dit kwam al tot uiting in hogere Europese obligatierentes in afwachting van hogere uitgaven en leningen. De rente op Duitse staatsobligaties steeg op 5 maart in één dag met maar liefst 30 basispunten, na de aankondiging van de Duitse regering dat ze de uitgaven voor defensie en infrastructuur fors zou willen verhogen. Meer overheidsleningen en -uitgaven wijzen allebei op een stijging van de lange reële rente en een structurele stijging van de neutrale rente.

In het algemeen hebben we het gevoel dat vastrentende waarden zeer snel opnieuw zullen worden geprijsd - een hogere structurele neutrale rente zal worden weerspiegeld in steilere rentecurves en een hogere termijnpremie. Zodra deze aanpassing heeft plaatsgevonden, zullen obligaties aantrekkelijk zijn voor beleggers, gezien de hogere rendementen en het potentieel voor inkomsten. Toen Duitsland begin jaren negentig de begrotingsschok van de hereniging te verwerken kreeg, stegen de obligatierendementen in 1990 sterk en bleven ze de daaropvolgende drie jaar op een hoog niveau. Beleggers moeten zich wellicht voorbereiden op een vergelijkbaar resultaat nu Duitsland opnieuw in het middelpunt staat van een enorme herschikking van de Europese politieke vooruitzichten.

Aan de aandelenkant zou de trend van Europese outperformance die we tot nu toe in 2025 hebben gezien, moeten aanhouden. De VS kan misschien belastingverlagingen doorvoeren, maar de groei van het Amerikaanse bbp ligt al enige tijd dicht bij het gemiddelde groeicijfer over 10 jaar en er is weinig reservecapaciteit in 's werelds grootste economie.

Een fiscale impuls zou geen significante monetaire versoepeling mogelijk maken. Ondertussen is er het potentieel voor meer verstoring in de VS door zowel tarieven als binnenlandse beleidsonzekerheid. Europa zal profiteren van hogere overheidsuitgaven en de rente zal waarschijnlijk lager blijven dan in de VS. Europese aandelenwaarderingen hebben meer opwaarts potentieel dan die in de VS.

De omgeving verandert snel en is zeer onvoorspelbaar. Er heeft echter duidelijk een grote geopolitieke verschuiving plaatsgevonden en dit zou groei moeten ondersteunen in Europa (op voorwaarde dat Europa niet echt ten oorlog moet trekken). Als Europa erin slaagt een aanvaardbaar vredesakkoord te sluiten in Oekraïne, zou dat ook het vertrouwen van Europese bedrijven moeten stimuleren.

Mogelijke toewijzingstactieken

De verhoogde mate van onzekerheid suggereert een vermindering van de blootstelling aan dure activa - vooral Amerikaanse groeiaandelen en Amerikaanse kredieten. Onzekerheid over beleid en politiek betekent ook onzekerheid over bedrijfsinkomsten, winsten en cashflow. De grootste stijging van de uitgaven komt van Europese overheden, wat gunstig zou moeten zijn voor bedrijven in de defensie-, transport-, technologie-, elektronica- en energiesectoren.

De rente kan echter volatiel zijn naarmate de markten de impact van meer overheidsleningen in Europa verwerken. Een hogere wereldwijde langetermijnrente - als gevolg van een hogere neutrale rente - zou de prijs van vastrentende waarden moeten verhogen. We zien de rente op Europese obligaties al stijgen. Op korte termijn kunnen beleggers overwegen om te kiezen voor minder volatiele vastrentende beleggingen met een korte looptijd, vooral in hun eigen valuta.

Fundamenteel gezien lijken Europese aandelen een potentieel positief gebied om in te beleggen, met kansen in bedrijven die zullen profiteren van de toegenomen uitgaven aan defensie, veiligheid en infrastructuur. En als de Amerikaanse groei lijkt te stotteren, dan zien Amerikaanse vastrentende waarden er op de langere termijn potentieel robuuster uit. Over het algemeen zullen de obligatiemarkten de nieuwe realiteit snel inprijzen, terwijl de verstoringen van de inkomsten, winsten en kasstromen van aandelen van langere duur kunnen zijn. Voorlopig is enige voorzichtigheid geboden.