Standard Life Investments: Daling begrotingstekort VS onhoudbaar

Het thema fiscale politiek staat weer volop in de belangstelling. De VS zitten in een patstelling en iedereen vindt wel iets van het fiscale beleid van de Duitsers. Jeremy Lawson en James McCann , macro-economen bij Standard Life Investments, wijden er hun wekelijkse nieuwsbrief aan.

De VS profiteren van de cyclische opleving en zien daardoor het begrotingstekort teruglopen. De voorspellingen zijn echter dat de trend van dalend tekort in 2018 omslaat in een stijgend tekort omdat de inkomsten uit de pas gaan lopen met de oplopende kosten voor de staatsschuld als de rente stijgt en de hogere kosten voor Medicare en Social Security.

Jeremylawson
Jeremy Lawson

Mocht de economie terugzakken in een recessie ergens tussen nu en 2025 dan dreigt de staatsschuld substantieel op te lopen. Momenteel zit een hervorming van de overheidsbegroting gevangen tussen een Democratische president in het Witte Huis en een Republikeinse meerderheid in Senaat en Huis van Afgevaardigden. Hierin kan pas verandering optreden na de presidentsverkiezingen van 2016. Echter, als Hillary Clinton het Witte Huis verovert, en de kans daarop is niet onwaarschijnlijk, terwijl de Republikeinen in het Congres aan de macht blijven zal er helemaal niets veranderen.

Jamesmccann
James McCann

Duitse zuinigheid

In Europa heeft ondertussen iedereen wel een mening over het fiscale beleid van de Duitsers. Draghi en vele anderen roepen om extra stimulans van de vraag door hogere publieke bestedingen. Maar Duitsers zijn wars van een hoge staatsschuld en voelen zich comfortabel bij een begrotingsoverschot.

In 2009 heeft de Duitse regering een wet aangenomen, met daarin een noodrem op de staatsschuld. Er is een tweederde meerderheid nodig om daarvan af te wijken. In die wet is vastgelegd dat de overheid niet mag lenen om daarmee investeringen te financieren. Lage investeringen hebben echter effect op de aanbodzijde van de economie. Daardoor kan Duitsland niet grote infrastructurele projecten starten als stimuleringsmaatregel, zonder dat daar een sluitende begroting voor is. Uitzondering op de regel is alleen mogelijk in tijden van crisis.

De conservatieve begrotingspolitiek van de oosterburen heeft effect op de rest van de eurozone en is ook zichtbaar in de fiscale verdragen die gesloten zijn. Toch blijkt Europa flexibel om te kunnen gaan met deze regels, getuige de ruimte die Frankrijk en Italië krijgen om er vanaf te wijken. Europa lijkt wel wat geleerd te hebben van de rigide bezuinigingsdrift in 2011-2013.